HISTORIA WHIPPETÓW W POLSCE NA PODSTAWIE IMPORTÓW
.Napisana dla potrzeb Informatora Klubu Charta - 1997
Trudno powiedzieć kiedy dokładnie whippet jako rasa został przedstawiony Polsce. Na podstawie posiadanych materiałów można jednak zaryzykować twierdzenie, że było to około roku 1965. W tym to roku pierwsza, a zarazem pierwszy, znany whippet, piaskowa suka
BASTET JIVARO została sprowadzona do Polski z Czechosłowacji. Ona też, 6.05.1967 urodziła pierwszy miot, którego ojcem był DtCH. NICKY Nonpareil. Hodowla nazywała się Z RODU SAKLAWI.W latach siedemdziesiątych z ojczyzny whippeta - Anglii sprowadzono do Polski 3 egzemplarze: urodzoną w 1975 sukę
CHEESE HOUSE SILVER CLOUD (błękitną) i dwa psy z hodowli o profilu wyścigowym - Wirrawon: Wirrawon CENTENARY i Wirrawon CEREMONY ( oba pręgowane ) - ten pierwszy zdobył polski championat podobnie jak i importowana suka.Następny miot o którym wiadomo był to miot czysto angielski
: CH.Wirrawon CENTENARY i CH. CHEESE HOUSE SILVER CLOUD zostali rodzicami 3 beżowych szczeniąt, które niestety nie miały żadnego wkładu w rozwój rasy w Polsce. Szczenięta urodziły się 8 maja 78 r. w hodowli “KWIAT ALBIONU” i wszystkie pozostały w domu.O hodowli w pełnym tego słowa znaczeniu można mówić dopiero od momentu kiedy p. Teresa Farbiszewska z Opola sprowadziła z Czechosłowacji sukę
ANAIKE Co - Co, która oprócz tego, że użyczyła swojego imienia hodowli - ANAIKE - poprzez swoje potomstwo, stoi u podstaw hodowli whippeta w Polsce. CH. Wirrawon CENTENARY został wykorzystany tu jeszcze raz, drugi i ostatni.
*GRACJA Anaike
( błękitna ) dała początek śląskiej hodowli MEGY Krzysztofa Czogały, który spopularyzował rasę na Śląsku co jest niewątpliwie Jego zasługą - wiele psów z lat osiemdziesiątych ma w swoich rodowodach właśnie nazwę Megy.
*GAGA Anaike
( błękitna ) - hodowla Z CICHEJ ZAGRODY p. Kuśnierz*GEJSZA Anaike - hodowla
OPOLSKIE PRZEDMIEŚCIEMniej więcej w tym samym czasie sprowadzono do Polski , znowu z Czechosłowacji, z tej samej co
ANAIKE hodowli Co-Co 3 whippety urodzone 1 stycznia 1977 roku.*CROKUS Co-Co ( pies, srebrny, nigdy nie wykorzystany w hodowli )
*CASTANEA Co-Co ( suka, płowa, póżniej uzyskała championat Polski ). CASTANEA dała początek sławnej hodowli PĘDZIWIATR pana Marka Orela, który do 1987 roku wyhodował 9 miotów.
Psy, które wyhodował p. Orel występowały praktycznie we wszystkich rodowodach ówczesnych whippetów i ich potomków. Hodowla PĘDZIWIATR sprowadziła do Polski 2 psy o wielkim znaczeniu dla całokształtu hodowli w Polsce.
Pierwszy to, urodzony 20.04.1980
CH. Almansor`s EVERETT PEABODY.
( Jako ciekawostkę można potraktować fakt, iż hodowla Almansor ( pp. Kiack ) ciągle jest aktywna i pracując w oparciu o dobry angielski materiał uzyskuje niezłe wyniki). Pies ten został kupiony w Berlinie Zachodnim. Pochodzenie
“ MARMURA”, zwłaszcza linia Jego ojca, INTCH.Bredand Percy Vere było znakomite i otwierało perspektywy dla długofalowej hodowli. EVERETT PEABODY został wykorzystany 11 razy w tym 4 w hodowli Pędziwiatr.Drugi ze wspomnianych importów p. Orela to duński
pies CH. Fairway MASTER MOODY BLUES - “ MUNDEK ”. Urodzony w 1982, pręgowany. Hodowla Fairway ( Birgit Wamberg) jest jedną z bardziej znanych hodowli duńskich a rodowód MASTER MOODY BLUES zawierał zarówno zwycięzców świata ( Dondelayo AIRBORNE, Fairway PENNYROYAL ) jak i wielu duńskich championów. Podobnie jak Almansor, hodowla Fairway ciągle jest aktywna, choć w dość ograniczonym zakresie.Pies ten, tak jak i wspomniany wyżej
EVERET PEABODY, stał się popularnym reproduktorem, kryjąc 14 razy w tym 3 razy w hodowli Pędziwiatr. Niestety, p. Orel w latach osiemdziesiątych zrezygnował z pracy z whippetami i hodowla praktycznie przestała istnieć. ( W tej chwili przydomek ten znowu jest aktywny, niestety w innej rasie).
Ch. BONA Pędziwiatr
była trzecią z suk sprowadzonych z hodowli Co-Co ( patrz wyżej). Dała ona początek poznańskiej hodowli p. Kurdelskiego - Z KURDYJSKICH WZGÓRZ. Warto o niej wspomnieć gdyż urodziły się w niej cztery mioty, co w ówczesnym czasie na pewno było dość sporą ilością. Mimo stosunkowo dużej liczby miotów wydaje się, że psy z tej hodowli nie mają wielkiego znaczenia dla rozwoju rasy w naszym kraju.
Mniej więcej na przełomie lat siedemdziesiątych, do Krakowa przyjechała para niemieckich whippetów:
CH. ACHAT v. Col de Chamanche ( suka ) i CH. NJET aus dem Zarrenreich (pies ). Efektem mariażu tych psów były ADONIS z Dalewic, ANEMONE z Dalewic i ANEMARIE z Dalewic, które zamieszkały w domu p. Ewy Brzask - Makiełły w Bielsku Białej a ANEMONE stała się podstawą hodowli BESKIDZKI WIATR. ADONIS w latach osiemdziesiątych został jednym z czołowych reproduktorów w Polsce zostając ojcem 15 miotów. Hodowla BESKIDZKI WIATR wniosła cenny wkład w pracę hodowlaną chociażby dlatego, że Jej bazą była krew obca od krwi używanej powszechnie w owym czasie w Polsce. Jej ostatni - 6 miot urodził się w 1995 roku.Na bazie wszystkich wyżej wspomnianych hodowli i poszczególnych psów pracowały - w latach osiemdziesiątych inne, np
.: Z WIDOKU, KAMAGUR, DAKOTA, BAKANDRA, itd.... ( myślę, że należy tu wspomnieć o hodowli KAMAGUR p. Marii Górskiej z Kalisza ponieważ w latach 87 - 95 miała, aż 12 miotów ).SAMANTHA ( imp . Holandia )
Do połowy lat osiemdziesiątych hodowle whippetów były skoncentrowane na południu Polski: Opole, Górny Śląsk, Bielsko Biała. Trzeba stwierdzić, że w drugiej połowie lat osiemdziesiątych popularność whippeta zaczęła wzrastać i w związku z tym geografia zarówno hodowli jak i importów znacznie się zmieniła. Wtedy to hodowla
AVIATICUS p. Barbary Westrych z Sopotu, znana do tej pory z doskonałych greyhoundów, sprowadziła dwa whippety z zagranicy: psa z Niemiec - CH. Black Magic`s IT`S HANDY i sukę z Holandii - SAMANTHA. Suka ta wniosła do Polski dobry wyścigowy rodowód a poza tym używana była do hodowli z psami, które mieszkały poza granicami Polski o równie doskonałym pochodzeniu wyścigowym co ona sama - w znacznym stopniu rozszerzyło to potencjalne możliwości hodowlane.Para ta ( SAMANTHA I HANDY
) została rodzicami pierwszego, urodzonego (12.04.1990 ) w tej hodowli miotu whippetów, a trzy rude, narodzone wtedy siostry zostały matkami miotów urodzonych na Śląsku w hodowlach: Bachabundus, ze Sfory Carycy i Lazarus - tu wykorzystano utytułowanego reproduktora z Belgii - wyścigowego Mistrza Świata, Europy, UICL – MATS el Kahal."HENDI"
CH. Black Magic`s IT`S HANDY
, pochodzący ze znanej niemieckiej hodowli stał się czołowym polskim whippetem przełomu lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych.Równocześnie przyjechał z Czechosłowacji pół brat wyżej wspomnianego psa ( ten sam ojciec) -
ERIK z Hedvabi.Ch. OMORIKA z Olomouckich Rovin
HANDY
był wówczas popularnym reproduktorem zwłaszcza w Polsce północnej i środkowej (około 7 miotów ) podczas gdy ERIK w Polsce południowej (9 razy wykorzystany).Ch. Coastwinds Rider EYECATHER
Pies ten, w typie innym niż dotychczas oglądane na polskich ringach znalazł uznanie w oczach sędziów i hodowców. Odniósł wiele cennych zwycięstw i zapisał się w annałach jako pierwszy whippet w Polsce, który wygrał Best in Show - i to dwukrotnie - był to rok 1993. Jako reproduktor został ojcem wielu miotów ( jest do tej pory rekordzistą - 27 ). Wiele Jego córek stało się podwalinami nowych hodowli, np. Filisart, Profuturo, Ewwhip, el Halem, Majowa Noc, jest również ojcem i dziadkiem potomstwa w hod. Ypsylon, jak również zapoczątkował whippeciarstwo potomstwem na Litwie...
Ch. Bynkemarken`s ZARAH LEANDER
* Równocześnie w 1991 z niemieckiej hodowli Sasko do Polski przyjechała CH. Sasko`s GLORY
( hodowla Meradith ) a do hodowli Lazarus CH.Bynkemarken`s ZARAH LEANDER z Danii, o doskonałym rodowodzie - ( matka importowana była z Wielkiej Brytanii ) - która to w 1993 urodziła pierwszą whippetkę Interchampionkę w Polsce, LOVE ME TENDER Lazarus.
* W tym też roku na Śląsk przyjechały cztery whippety z Czech :
LINDUSZKA z Hedvabi , ORWEL z Hedvabi i OLIWER z Hedvabi - do hod . Flagelant, oraz MARCO POLO z Hedvabi.* W 1992 - CH. Eikjhor HIGH SEAS ze Szwecji - hod. LAZARUS - matka pierwszego w historii rasy w Polsce whippeta Interchampiona, A-HA Lazarus, CH. Bynkemarken`s FLORA DANICA z Danii - hod.YPSYLON.
* W 1993 - z Czech CH.CERES z Vlcich Skal (MERADITH).
* W 1994
- pies wyścigowy AMAL Terafa z Czeskiej Republiki, dwa francuskie: CH. ILTIS BROWN des Fils de Diane i CH. IRRESISTIBLE du Manoir de la Grenouilere - (YPSYLON) co najmniej dziesięciokrotnie wykorzystane w swojej hodowli i kilkakroć poza nią.* W 1995 - CH. HAMLET`S du Tadjoura z Francji - YPSYLON.
* W 1996 - również do hod. Ypsylon z Danii -
Równocześnie sprowadzono na Śląsk rodzeństwo z wyścigowym rodo
wodem z czeskiej hodowli Supersonic BATMAN i BALANTINE.W I połowie 97 roku - z tej samej hodowli - sukę
DAYLIGHT Supersonic. ( która kilka lat później zostala Mistrzynia Europy w wyscigach. )W tej chwili trudno powiedzieć, ile dokładnie jest w Polsce whippetów i ile jest hodowli. Do najbardziej znanych i aktywnych należą obecnie wspomniana wyżej AVIATICUS z Sopotu ( solidna linia wyścigowa, skupiająca większość tytułów mistrzowskich w Polsce); MERADITH (Puławy ); YPSYLON (Warszawa); BOKAMARO (obecnie JESTERLAND ) – Brwinów, WŁADCA TRAW (Poznań), TYLKO TY (Cisie) LAZARUS (Katowice ) Ta ostatnia zaznaczyła się w historii rasy w Polsce jako hodowla w której narodziły się dwa pierwsze (pies i suka) whippety które osiągnęły tytuł INTERCHAMPIONA.
Od późnych lat dziewiećdziesiatych – do chwili obecnej do kraju zawitało kilkanaście nowych whippetów z Angli, Danii, Szwecji, Irlandii, Rosji, Słowacji, Finlandii. Importy te będą tworzyć nowy rozdział w historii rasy w Polsce a to, że w większości pochodzą z wybitnych hodowli, mają doskonałe rodowody gwarantuje, że tych rozdziałów będzie więcej.
LAMI i A-HA
Oczywiście opracowanie powyższe może być niekompletne pod pewnymi względami - importów było na pewno więcej jednak ujęliśmy tylko te najważniejsze wychodząc z założenia, że tylko one wniosły coś istotnego w rozwój whippeta w naszym kraju, oraz te z historii najświeższej o których mamy na bieżąco informacje.
Bardzo nam przykro, jeżeli pominęliśmy pewne fakty, psy lub osoby lecz trudności w zgromadzeniu potrzebnych danych były spore i stąd mogą wynikać pewne niedokładności. Jeżeli ktoś byłby w stanie uzupełnić powyższe opracowanie bardzo o to prosimy.
( 1 część - 2 niebawem )